سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش روابط عمومی اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم، صادق آبروش امروز در گفت‌وگویی خبری، از تغییر اقلیم و بیابان‌زایی به‌عنوان یک چالش جهانی نام برد و اظهار کرد: در ایران نیز ما با توجه به عرصه‌های بیابانی قابل توجه با مشکلات جدی روبرو هستیم و ماسه‌های روان به عرصه‌های مختلف خسارت جدی وارد کرده‌اند.

وی با اشاره به مساحت یک میلیون و 123 هزار و 800 هکتاری استان قم گفت: در استان قم 200 هزار هکتار بیابان داریم و 470 هزار هکتار از عرصه‌های استان قابلیت بیابانی شدن دارد و کانون‌های فرسایش بادی استان در شرق قم، حسین آباد میش مست، کوه نمک و دشت مسیله شناسایی شده است که 105 هزار هکتار وسعت دارند.

رئیس اداره بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم گفت: با توجه به اینکه فعالیت مقابله با بیابان‌زایی از 50  سال گذشته در ایران دنبال شده است، کشور ما یکی از موفق ترین‌ها در عرصه کنترل بیابان‌زایی است که با برنامه‌ریزی های انجام شده این مسئله در سطوح استانی و ملی مورد توجه قرار گرفته است.

وی با اشاره به اینکه بخشی از بادهای استان از شمال غرب به جنوب شرق می‌وزد، گفت: منطقه کوه نمک در مسیر این نوع از بادهاست که در سال‌های گذشته با نهال کاری‌ها و پروژه‌های کنترلی بخش قابل توجهی از تهدید این منطقه را رفع کرده‌ایم.

آبروش با بیان اینکه بخش دیگری از بادهای استان از سمت دشت مسیله به سمت قم است، گفت: بیشتر منطقه شرق قم و دشت مسیله ماسه‌زار جلالی و منطقه سراجه است که اگر بخواهیم ریشه یابی کنیم باید بگوییم گرد و غبار در گذشته هم در این منطقه وجود داشته اما شدت نداشته است.

وی ادامه داد: از سال 1376 که سد 15 خردد احداث شد ورود آب از قمرود به دشت مسیله قطع شد و حفر چاه‌های کشاورزی افزایش یافت و از طرفی دیگر با وجود همه پیگیری‌ها مسئولان موفق نشدند حق‌آبه زیست محیطی این منطقه را تامین کنند و در این منطقه با مشکلات جدی روبرو شده‌ایم؛ شدت یافتن خشکی ، از بین رفتن پوشش گیاهی ، چرای شتر و  ورود دام‌های غیرمجاز بر مشکلات منطقه می افزاید و منطقه به یک کانون بزرگ تولید گرد و غبار تبدیل شده که روزهای گرد و غباری استان را افزایش داده است.

*کریستال کویر از عوامل مهم در بحرانی شدن سراجه قم است

آبروش گفت: در منطقه سراجه یکی از مهم‌ترین عوامل تولید گرد و غبار شرکت کریستال کویر است که از عرصه‌های این منطقه بهره‌برداری که خاک بسیار سستی دارد، در طی بیش از چند دهه بهره‌برداری می‌کند.

وی با اشاره به اینکه شرکت کریستال کویر، هزاران هکتار از عرصه‌های منطقه را مورد بهره‌برداری قرار داده است، گفت: این شرکت ، سالانه و به صورت متناوب، 10 سانتی متر از ضخامت خاک منطقه را ، که دارای نمک است ، برداشت می‌کند ، تا مواد اولیه مورد نیاز شوینده‌ها را تامین کند.

رئیس اداره بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم از وجود تاسیسات گاز و نفت در سراجه یاد کرد و گفت: این تأسیسات تجهیزات حساسی دارند که جا به جایی شن‌های روان موجب خسارات جدی به این تأسیسات شده است. منطقه نواران که به کانون تولید گرد و غبار تبدیل شده، با وضعیتی بحرانی روبرو است و باید مطالعات در سطح 102 هزار هکتار از منطقه انجام شود.

* رفع تهدید منطقه شرق قم در سفر رئیس جمهور به قم پیگیری می‌شود

وی از برگزاری نشستی با حضور استاندار قم  به منظور تبیین تهدید موجود در این منطقه خبرداد و گفت: قرار است مطالعات مقدماتی انجام و در سفر دوم رئیس جمهور به قم تهدید این منطقه تبیین شود تا بعد از جذب اعتبارات ملی بتوانیم مطالعات تکمیلی و جامع را انجام داده و کارهای کنترلی را دنبال کنیم.

آبروش تصریح کرد: در منطقه کوه نمک مطلعات تفضیلی-اجرایی انجام و پروژه های مختلفی  تعریف و با موفقیت انجام شده اما مطالعات محیط زیست در منطقه ی سراجه در حد شناسایی و اجرای عملیات حفاظتی است، لذا باید استان اعتباری اختصاص دهد تا بتوانیم مطالعات تفضیلی -اجرایی در این منطقه انجام دهیم.

وی خاطرنشان کرد: محسن اروجی مدیرکل مدیریت بحران استانداری، سیدرضا موسوی مشکینی مدیرکل حفاظت محیط زیست، مهران حیدری مدیرکل هواشناسی و محمد شعاعی مدیرکل منابع طبیعی استان قم  از منطقه سراجه بازدید و در تاسیسات نفت سراجه جلسه‌ای پیرامون این موضوع برگزار  شد.

* مقابله با بیابان‌زایی به اعتبارات استانی هم نیاز دارد

آبروش با بیان اینکه در عرصه کنترل کانون تولید ریزگرد نیازمند اقدامات اساسی هستیم، گفت: نداشتن اعتبار استانی در مقابله با بیابان‌زایی، استان را با مشکل جدی روبرو کرده است؛ تنها اعتبار ما در سال گذشته 500 میلیون تومان بوده که آن هم برای پرداخت دیون حفاظت و قرق سالهای گذشته هزینه شده و اعتبارات ملی فقط سالی 5 میلیارد تومان است که با این مبلغ نمی‌توان کارهای گسترده انجام داد.