سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب سازمان جنگل ها گفت: فرایند طراحی و ساخت ۳۷ پارک آبخیز آغاز شده است و انتظار می رود هر استان حداقل یک پارک آبخیز احداث شود.

به گزارش  مرکز اطلاع رسانی سازمان جنگل ها از تسنیم- پارک آبخیز نوعی پارک یا بوستان به حساب می آید که با استفاده از ظرفیت حوزه های آبخیز و موقعیت دره ها، در مناطق کوهستانی ایجاد می شود تا ضمن جلوگیری از هدر رفت روان آب های ناشی از بارش های سیل آسا، با هدایت آن از کوچه ها و خیابان های شهر به پارک آبخیز، مانع از وارد شدن زیان و خسارت به شهر شود.
   
در واقع پارک آبخیز از جمله طرح های چندمنظوره آبخیزداری و آبخوانداری است که در مناطق مستعد حوزه های آبخیز شهری با هدف توامان مهار سیل های ورودی به شهر و توسعه تفرجگاه طبیعی در پیرامون مراکز جمعیتی احداث می گردند. ابوالقاسم حسین پور مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل ها، درباره توسعه پارک آبخیز در کشور می گوید: توسعه پارک آبخیز با برنامه ریزی احداث 37 پارک آبخیز جدید در برنامه اقدام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در سال 1400 مصوب و فرآیند طراحی و اجرای آن آغاز شده است. آغاز فرآیند ساخت پارک آبخیزهای جدید با هدف تعمیم و گسترش این طرح ارزشمند در تمامی استان های کشور انجام گرفته است. به نحوی که هر استان، حداقل یک پارک آبخیز داشته باشد.

به گفته مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل ها، پارک آبخیزهای شهری در پاسخ به ضرورت کاهش مخاطرات سیل بر کانون های جمعیتی و سکونتگاه های واقع در مناطق سیل خیز و همچنین ایجاد پل ارتباطی بین شهر و طبیعت و بهره گیری بیشتر شهروندان از طبیعت گردی هدف گذاری و در زمره اولویت های برنامه آبخیزداری و آبخوانداری کشور در سال 1400 قرار گرفته است.

همچنین حسین پور درباه اهداف ساخت پارک آبخیز معتقد است: فعال سازی ظرفیت های همکاری مشترک بین شهرداری و آبخیزداری، بکارگیری قابلیت مشارکت مستقیم مردم و بخش خصوصی و همچنین بسترسازی برای حضور آگاهانه و مسئولانه آحاد مردم، ارتقای فرهنگ منابع طبیعی و آبخیزداری، خاک و پوشش گیاهی، کمک به اقتصاد محلی و در نهایت حفظ کاربری اراضی پیرامون شهرها و جلوگیری از تغییر و تبدیل کاربری اراضی مذکور در راستای توسعه پایدار شهر و ارتقای شاخص های سلامت و پایداری آبخیزهای شهری از اهداف ساخت پارک آبخیز به شمار می رود.

از مهمترین پارک های آبخیز در دنیا می توان به پارک آبخیز المپیا (واشنگتن) و بریتیش (کلمبیا) اشاره کرد. از جمله پارک های آبخیز در ایران می توان به پارک آبخیز گردو در اراک، پارک آبخیز زنجان و پارک آبخیز بندرعباس اشاره کرد.پارک آبخیز باغ گردو اراک از بزرگترین پارک آبخیز در کشور با مساحت1413 هکتار و 10 کیلومتر آبراهه در جنوب کلانشهر اراک قرار دارد که از نظر تقسیم بندی هیدرولوژیکی در حوزه آبخیز میقان قرار دارد.

نکته پایانی اینکه طبق اعلام سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری، بیش از 40 میلیون هکتار از حوزه‌های آبخیز در حوزه آبخیز شهری است و تاکنون در 6 میلیون هکتار از این مقدار عملیات آبخیزداری انجام شده است. مسلما احداث پارک آبخیز در شهرهای ایران نه تنها منجر به رونق گردشگری مناطق مختلف کشور خواهد شد بلکه می تواند در نجات شهرها از خطر سیل، حفظ منابع آب از آلوگی، جلوگیری از فرسایش خاک و ارتقای شاخص های سلامت و پایداری آبخیزهای شهری نقش بسزایی داشته باشد